Verspillingsvrije keuken: goed voor bedrijf, milieu én maatschappij

Overgebleven producten uit supermarkten, restaurants en hotels worden steeds minder weggegooid. Kostbare arbeid van boeren, koks en vele anderen gaat zo niet verloren. Huishoudens met lage inkomens hebben er een betaalbare of zelfs gratis maaltijd aan.

Van 9 tot 15 september is er de Verspillingsvrije Week. De gemeente Den Haag steunt de campagne en zet daarom graag een aantal horeca ondernemers in het zonnetje die ‘Groen bezig’ zijn.

Maak kennis met Vers & Vrij, een Haags project van een groep sociaal betrokken vrijwilligers. Ze zorgen dat mensen in armoede gratis een gezonde maaltijd kunnen krijgen van restproducten uit instellings- en restaurantkeukens.  

Ook is er het online platform Too Good To Go (TGTG). Sinds 2019 actief in Den Haag. Inmiddels bieden 300 bedrijven verrassingspakketten aan met overgebleven foodproducten. In Den Haag zijn dat onder andere Karsten & Kuiper, Hotel The Collector en Rechtstreex Weimar.

Minder waste Meer winst

Een grote kostenpost zijn inkoop en arbeid. Voedsel weggooien is winst weggooien. Ondernemers kunnen veel besparen door strak in te kopen. Ook een aangepaste menukaart, nieuwe recepten en kleinere porties leveren minder restanten op. Dit geldt voor toprestaurants, maar even goed voor snackbars en instellingskeukens.

TGTG Den Haag

Too good to go (TGTG) is een kanaal om verse restproducten aan te bieden. Hotels, restaurants, cateraars, supermarkten en bakkers melden op de TGTG-app dat er verrassingspakketten beschikbaar zijn. Klanten kunnen een doos met producten ophalen voor een derde van de originele verkoopprijs.     

Al in 2019 sloot Karsten & Kuiper zich aan bij het platform. ‘We hebben sindsdien zeker 3.500 maaltijden gered,’ vertelt Dirk Karsten. ‘Eten weggooien is verschrikkelijk. Maaltijden waar onze koks veel liefde en vakmanschap in steken, mogen niet verloren gaan. Alles wat er overblijft, bieden we aan via Too Good To Go. Elke dag wel een paar pakketten. Wie er als eerste bij is, kan tegen negen uur ’s avonds een heerlijke maaltijd komen ophalen.’

Rechtstreex Weimar

Rechtstreex bouwt aan een voedselketen van boeren uit de regio voor consumenten in de regio (Rotterdam, Den Haag en Utrecht). Het assortiment bestaat uit groenten en fruit van het seizoen, maar ook brood, kaas en sappen. Veruit de meeste klanten bestellen via de website en halen hun bestelling af bij een lokaal uitgiftepunt. De kortste route van boer naar bord zorgt voor 0% voedselverspilling.  

Binnen de keten is Rechtstreex Weimar de enige fysieke winkel en de enige plek waar voorraad wordt aangehouden. ‘Het valt nooit exact in te schatten wat we op een dag verkopen,’ vertelt wijkchef  Anneline Van Der Zon. ‘Er kunnen altijd producten overblijven, maar we gooien absoluut niets weg. Teveel aan groente en fruit wordt sterk afgeprijsd en vindt dan vaak alsnog een koper. Ook al oogt een paprika minder gaaf, hij is nog steeds goed te gebruiken. Verder bieden we ook via Too Good To Go verrassingspakketten aan. En doneren we producten die niet verkocht worden aan de stichting Vers & Vrij. Blijft er dan alsnog wat over, dan gaat dat naar de stadsboerderijen in Den Haag voor de dieren.’  

The Collector

Boutique-hotel The Collector is gevestigd in de Haagsche Bluf. Over de inrichting van het ontbijtbuffet is goed nagedacht om verspilling te voorkomen,  zegt Floor de With, assistent Manager Front Office. ‘We maken alles zelf ter plekke. De schalen worden steeds gedoseerd bijgevuld, zodat het eten altijd vers is en er op het eind zo weinig mogelijk overblijft.’

Wat resteert is goed voor hooguit drie TGTG-pakketten. Daarin zit een mix van zoetigheden, broodjes, beleg, eiergerechten, bacon, yoghurt en vers fruit. Elke dag net weer anders. Floor: ‘Het levert ons wat extra inkomsten op, maar belangrijker nog is niets verspillen.’

Vers & Vrij

Eten weggooien in een stad waar veel huishoudens door armoede maaltijden moeten overslaan. Absurd! vindt Arna van der Sloot, drijvende kracht achter stichting Vers & Vrij. Ze bedacht een concept om overtollig voedsel gratis weg te geven in de armste buurten van Den Haag.

Op werkdagen halen vrijwilligers eten op bij keukens van onder meer HWW Zorg en Saffier, maar ook bij Lasanie, een tandoori-restaurant. Saffier werkt er graag aan mee, vertelt Mark Kemp, manager services. ‘We doen er alles aan om voedselverspilling te voorkomen. De computer berekent elke dag precies hoeveel ingrediënten nodig zijn voor de maaltijden. Wat dan toch nog overblijft gaat naar Vers & Vrij. Zo voorkomen we voedselverspilling én helpen mensen die in zwaar weer zitten aan een gratis maaltijd.’

Afhankelijk van de dagmenu’s worden uiteenlopende producten opgehaald van soep tot complete maaltijden. Op de thuisbasis bij Meddin aan de Brandstraat wordt de ‘oogst’ verdeeld over vershoudbakjes. Dezelfde dag nog maken vrijwilligers een ronde langs 26 koelkasten op locaties als buurthuizen en kringloopwinkels. In totaal zetten ze zo’n 150 bakjes weg.

‘Het systeem gaat uit van vertrouwen,’ vertelt Arna. ‘Iedereen is vrij een bakje uit de koelkast te halen. Maar meestal zijn het echt wel mensen die in de knel zitten. Dat lezen we op bedankbriefjes. Het gaat om huishoudens waar veel aan de hand is. De ‘uithalers’ worden ook weleens aangesproken en in contact gebracht met hulpverleners.’  

Voor meer informatie over het ondersteuningsaanbod van de gemeente Den Haag voor het verduurzamen van uw onderneming ga naar https://duurzamestad.denhaag.nl/bedrijf/.